Bel fıtığı kendiliğinden geçer mi?

Bel ftığının kendiliğinden geçmesi mümkündür. Bu soru özellikle bel ağrısı çeken ve sonrasında doktorda fıtık teşhisi alan kişilerin ilk aklına gelen sorudur. Fıtık nedeniyle felç kalma korkusu özellikle bacağa doğru vuran uyuşma karıncalanma şikayetleri olan hastalarda oldukça yüksektir. Üstelik buna doktor korkutması veya çevreden gelen kötü yorumlar eklenirse panik ve endişe artar.

Ancak güzel haberimiz var ki bel fıtığı çok büyük oranda ameliyatsız tedavilerle geçmektedir. Bel fıtığı ile ilgili yapılan araştırmalar arttıkça, artık fıtığın korkulacak bir şey olmadığını göstermiştir. Özellikle ameliyat kararı artık neredeyse hiç alınmamalıdır. Fıtık kendiliğinden geçer mi sorusunun cevabı evettir!  Burada dikkat edilmesi gereken şey, fıtığın kötüleşmesine neden olacak şeylerden kaçınmaktır.

Bel fıtığı nasıl kendi kendine iyileşiyor?

Vücutta bir bölgeyi kestiğimiz zaman nasıl ki kendi kendine yara iyileşip kapanıyorsa aynı şey fıtık için de geçerlidir. Fıtık oluştuğu zaman özellikle de yeni oluşmuşsa iyileşme ihtimali çok yüksektir. Çünkü vücut fıtık etrafında bir iyileşme dokusu oluşturur ve makrofaj adı verilen hücrelerle fıtığı yavaş yavaş küçültür. Makrofajlar temelde ölü dokuları sindiren hücrelerdir. Kanala doğru taşan fıtıklar da ölü doku benzeri dokular olduğu için makrofajların hedefi haline gelir fıtıkta küçülme iyileşme başlar.

Bu süreçte eğer fıtık çok büyük sorunlara yol açmıyorsa ameliyat edilmez. Bu çok büyük sorunlar nelerdir peki? Fıtık ne zaman ameliyat edilir? Eğer fıtık sinire bası yapıyorsa. Ancak bu basının çok şiddetli olması gerekmektedir. Fıtığa dokunma şiddetinde bir bası da yine ameliyat yapılmaz. Burada iyi bir değerlendirme çok önemlidir. Eğer bacakta veya ayak his kaybı yoksa, düşük ayak denilen bir bulgu yoksa, fıtık nedeniyle tuvaleti tutamama gibi ileri derecede şikayetler yoksa ameliyat edilmez. Bu şikayetler varsa dahi fıtığın büyüklüğüne, konumuna, omurga sağlığına bağlı olarak yine fizik tedavi denenebilir.

Bel Fıtığında Bilimsel Çalışmalar Ne Diyor?

Yapılan bilimsel çalışmalar en kötü fıtık vakalarında dahi 6 haftalık bir fizik tedavinin denenmesini tavsiye eder. Avrupa Ulusal Ortopedi ve Travmatoloji Dernekleri Federasyonu’nun resmi dergisi olan EFORT Open Reviews’da yayınlanan bir bilimsel araştırma bize bunu söyler. 6 hafta tedavi sonucunda hiçbir iyileşme görülmüyorsa ameliyat kararı alınır.

Kaynak: Herniated discs: when is surgery necessary?

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8246101/

Burada dikkat edilmesi gereken husus, yapılan fizik tedavinin içeriğidir. Fizik tedavi sadece cihaz bağlanarak elektrik verilmesi, lazer yapılması, ultrason yapılması gibi pasif tedavilerden oluşmamalı. Manuel terapi ve egzersiz içeren bir fizik tedaviye 6 hafta cevap vermezse ameliyat kararı alınır. Pasif uygulamalardan oluşan fizik tedavi etkin bir tedavi değildir.

Bununla ilgili spine dergisinde yapılan bir literatür çalışması bize harika bir özet verir. Bel fıtığına yönelik yapılan ameliyatsız tedavilerin etkinliğinin soruşturulduğu bu çalışmadan doğrudan bir alıntı yapmak yeterli olacaktır.

“Orta dereceli kanıtlar, stabilizasyon egzersizlerinin istirahatten, manuel terapiden, kütletmeden(kayropraktik tedavi), ilaç, elektroterapi, mekanik traksiyondan daha etkili olduğunu göstemektedir. Traksiyon ve lazer uygulaması arasında verimlilik açısından fark bulunmamaktadır. Traksiyonda bazı hastalarda semptomların kötüleştiği görülmüştür.”

Kaynak: Conservative management of lumbar disc herniation with associated radiculopathy: a systematic review https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20421859/

Üstelik bu çalışmalar bacağa doğru yayılan uyuşma, karıncalanma, güçsüzlük şikayeti olan hastalar üzerinde yapılmıştır. Yani sadece bel ağrısı çeken kişilerin kesinlikle bel fıtığı ameliyatı olmasına gerek yoktur. Bel fıtığı artık korkulması gereken bir problem değil, doğru yönetilmesi gereken bir rahatsızlıktır.

Bel fıtığı kendiliğinden kaç ayda iyileşir?

Bel fıtığı çok geniş bir yaş aralığındaki kişilerde görüldüğü için kesin bir süre vermek doğru olmaz. Diyabeti olan, kötü beslenen, spor yapmayan bireyler daha uzun sürede iyileşirken, iyi beslenen, düzenli spor yapan kişilerde iyileşme daha hızlı olur. Genel bir aralık verirsek iyi durumlarda 4 hafta kötü durumlarda 12 haftaya kadar uzayan iyileşme süreleri vardır.

Bu konuda çok daha detaylı bilgi almak isterseniz bel fıtığı ve ameliyatsız bel fıtığı tedavisi yazılarımızı okuyabilirsiniz. Dilerseniz doğrudan bizi arayarak da bilgi alabilirsiniz.