Kanal Daralması – Spinal Stenoz – Belde Kanal Daralması

 

Kanal Darlığı omurgada görülen bir problemdir. Omurgamızın içerisinde sinirlerin geçtiği bir kanal vardır. Omurganızdaki bu kanalın daralması olan spinal stenoz, omuriliğinizi ve her omurdan çıkan sinir köklerinizi sıkıştırabilir. Spinal stenoz, kanal darlığı probleminin tıbbi adıdır. Yaşa bağlı değişiklikler kanal daralmasının oluşmasının yaygın sonucudur. Semptomlar; bel, sırt ve/veya boyun ağrısı ve kol ve bacaklarda uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük sayılabilir. Tedaviler fizik tedavi, ilaçlar, enjeksiyonlar ve ileri seviyede ise ameliyattır.

 

 

Spinal Stenoz Nedir? Kanal Daralması Nedir?

 

Kanal daralması ile ilgili en kısa tanım, omuriliğin  ve omuriliğinizden ayrılan sinir köklerinin etrafındaki boşluğun daralmasıdır. Sinirler gerildikleri zaman omurga kanalındaki boşluklara doğru kayarak gerilimden kaçarlar. Omurilik kanalındaki boşluğun azalması, oradan geçen sinirlere daha az yer kalmasına neden olur. Bu da günlük hayat aktiviteleri esnasında sinirlerin boşlukta hareket  etmesini engeller. Kanal darlığı varsa bu gerilimler esnasında sinirlerin kaçacak yerleri olmaz ve, hareket esnasında sürekli olarak gerilerek irite olurlar. Kanal içerisinde sinir sıkışması, sinir kompresyonu, tuzaklanma meydana gelebilir. Bunun sonucunda da kanal daralmasına ait semptomlar görülmeye başlar.

 

 

Kanal darlığı yıllar içerisinde meydana gelen bir olaydır. Kanallar daralmış ancak hiçbir ağrıya yol açmamış olabilir. Bu nedenle radyolojik değerlendirme tek başına teşhis koymak için yeterli değildir. Her kanal daralması esnasında ağrı veya şikayet oluşmak zorunda değildir. Bu nedenle bel bölgesinde bir ağrınızın olması, onun kanal daralması kaynaklı olduğu anlamına gelmez. Bu ayrımı yapabilmek için klinik muayene yapılması ve şikayetleriniz ile, kanal daralması sonucu meydana gelen şikayetlerin örütüşüp örtüşmediğinin saptanması gerekir.

 

Kanal darlığı omurganın her seviyesinde görülebilir. Bel, boyun veya sırt bölgesinde kanal daralması oluşabilir. Bunlardan şikayete yol açma ihtimali en yüksek olan bel bölgesindeki kanal daralmasıdır.

 

Bel Bölgesinde Kanal Darlığı – Lomber Stenoz

 

Lomber kanal darlığı, bel bölgesinde sinirlerin ilerlediği kanalın daralmasıdır. Omurga kanalının daralması, disk kayması da dahil olmak üzere, kanalın boyutunu yaşlanma ile ilişkili değişiklikler nedeniyle oluşur.

 

Omurilik kanalının veya sinirleri koruyan yan kanalların daralması genellikle omuriliğin sinir kökünün sıkışmasına neden olur. Kanal darlığı ilerledikçe sinirler giderek tahriş olur.

 

Lomber kanal darlığı semptomları arasında bacaklarda, kasıklarda, kalçalarda ve belde ağrı, uyuşma veya güçsüzlük bulunur. Semptomlar genellikle yürürken veya ayakta dururken kötüleşir ve uzanırken, otururken veya hafifçe öne eğilirken azalabilir.

 

 

Kanal Darlığı Kimlerde Görülür?

 

Kanal daralması yaşla birlikte oluştuğu 50 yaş üzerindeki kişilerde görülme sıklığı fazladır. 50 yaşın altındaki kişilerde görülme sıklığı çok azdır. Yalnızca trafik kazası, ağır travma, omurga kırıkları gibi büyük kazalar yaşayan gençlerde de görülebilir. Bunun yanı sıra ileri seviye skolyoz olan hastalarda da kanal daralması görülebilir.

 

Kanal Darlığı Neden Olur?

 

Kanal darlığı probleminin birçok nedeni vardır. Ortak noktaları, omurganın yapısını değiştirerek omuriliğinizin ve omurgadan çıkan sinir köklerinin etrafındaki boşluğun daralmasına neden olmalarıdır. Omurilik veya sinir kökleri sıkışır, bu da bel ağrısı ve siyatik gibi semptomlara neden olur.

Kanal darlığı nedenleri şunlardır:

• Kemik aşırı büyümesi/kireçlenmeye bağlı kemik çıkıntıları oluşması: Osteoartrit, omurganız da dahil olmak üzere eklemlerinizdeki kıkırdağı parçalayan “aşınma ve yıpranma” durumudur. Kıkırdaklarımız, eklemlerin koruyucu tabakasıdır. Kıkırdak aşındıkça kemikler birbirine sürtünmeye başlar. Vücudunuz bu sürtünme sonrasında yeni kemik üreterek kendini korumaya çalışır. Kemik çıkıntıları (osteofit) veya aşırı kemik büyümesi bunun sonucunda oluşur. Omurlardaki kemik çıkıntıları omurilik kanalına uzanıp, boşluğu daraltıp, omurgadaki sinirleri sıkıştırabilir. Paget kemiği hastalığı da omurgada kemiğin aşırı büyümesine neden olarak sinirleri sıkıştırabilir.
• Fıtık: Her omur arasında, omurga boyunca amortisör görevi gören düz, yuvarlak bir omur diski bulunur. Omur disklerinin yaşa bağlı olarak zayıflaması sonucunda fıtıklar oluşmaya başlar. Bu fıtıklar eğer omurga kanalına doğru oluşursa kanal daralmasına yol açabilir.

Fıtıklaşmış diskler ve kemik çıkıntıları, spinal stenozun iki yaygın nedenidir. Bunlar dışında başka problemler de kanal daralmasına yol açabilir.

• Kalınlaşmış bağlar: Bağlar, omurgayı bir arada tutan lif bantlarıdır. Artrit, bağların zamanla kalınlaşmasına ve spinal kanal boşluğuna doğru şişmesine neden olabilir. En yaygın görülen türü ise ligamentum flavum kalınlaşmasıdır.
• Omurga kırıkları ve yaralanmaları: Kırık veya çıkık kemikler ve omurganın yakınında meydana gelen hasardan kaynaklanan iltihaplanma, kanal boşluğunu daraltabilir ve/veya omurilik sinirlerine baskı uygulayabilir.
• Omurilik kistleri veya tümörleri: Omurilik içinde veya omurilik ile omurlar arasındaki büyümeler, boşluğu daraltabilir ve omurilik ve sinirlerine baskı uygulayabilir.

 

 

Kanal Darlığı Belirtileri Nelerdir?

 

Kanal darlığı başlangıç seviyesindeyse eğer hiçbir şikayetiniz olmayabilir. Bu nedenle eğer ağrınız varsa ve radyolojik görüntülemede kanal darlığı tespit edilmişse klinik muayene ile bu iki bulgunun birbiri ile örtüşüp örtüşmediği değerlendirilmelidir. Spinal kanalın daralması genellikle yavaş bir süreçtir ve zamanla kötüleşir. Belirtiler kişiden kişiye değişir ve gelip gidebilir.

 

Bel (lomber) kanal darlığı belirtileri şunları içerir:

 

• Bel ağrısı. Ağrı bazen donuk ağrı veya yanma hissine karşı hassasiyet olarak tanımlanır. Ağrı gelip gidebilir.
• Siyatik. Bu, kalçada başlayan ve bacağa kadar uzanan ve ayağınıza kadar devam edebilen çekme, uyuşma karıncalanma hissi olarak ortaya çıkar.
• Bacaklarda bir veya iki bacakta kramplar
• Kalça, bacak veya ayakta uyuşma veya karıncalanma, iğnelenme
• Bacak veya ayakta güçsüzlük (kanal darlığı kötüleştikçe görülür)
• Uzun süre ayakta dururken, yürürken veya yokuş aşağı yürürken kötüleşen ağrı.
• Eğilme, hafifçe öne eğilme, yokuş yukarı yürüme veya oturma sırasında azalan ağrı.
• Mesane veya bağırsak kontrolünün kaybı (ağır vakalarda)

 

Boyun (servikal) kanal darlığı belirtileri şunları içerir:

 

• Boyun ağrısı.
• Kol, el, bacak veya ayakta uyuşma veya karıncalanma. (Belirtiler, sinir sıkışma noktasının altında herhangi bir yerde hissedilebilir)(parmaklara kadar uyuşmalar görülebilir)
• Kol, el, bacak veya ayakta güçsüzlük veya sakarlık.
• Denge ile ilgili sorunlar.
• Ellerde yazma veya gömlek düğmelerini ilikleme sorunları gibi işlev kaybı.
• Mesane veya bağırsak kontrolünün kaybı (ağır vakalarda).

 

 

Kanal Darlığı Kalıcı Felce Neden Olabilir mi?

 

Kanal Darlığı ağrıya neden olabilirken, genellikle felce neden olmaz. Ancak, bir omurilik siniri veya omurilik uzun süre sıkışırsa kalıcı uyuşukluk ve/veya felç olabilir. Bu nedenle, kollarınızda veya bacaklarınızda uyuşma veya güçsüzlük hissederseniz, derhal sağlık uzmanınıza görünmeniz özellikle önemlidir.

 

Kanal Darlığı Nasıl Teşhis Edilir?

Sağlık uzmanınız tıbbi geçmişinizi gözden geçirir, belirtilerinizi sorgular ve fizik muayene yapar. Fizik muayeneniz sırasında, sağlık uzmanınız omurganızdaki bazı problemleri hissedebilir ve bunun ağrıya neden olup olmadığını görmek için farklı bölgelere baskı yapabilir. Uzmanınız, farklı omurga pozisyonlarının ağrı veya başka semptomlara yol açıp açmadığını görmek için muhtemelen farklı yönlere eğilmenizi isteyecektir. Aynı zamanda dengenizi kontrol edecek, nasıl hareket ettiğinizi ve yürüdüğünüzü izleyecek ve kol ve bacak gücünüzü kontrol edecektir.

Omurganızı incelemek ve sorunun tam yerini, türünü ve kapsamını belirlemek için görüntüleme testleri istenebilir.

• Röntgen: X ışınları az miktarda radyasyon kullanır ve kemik yapısındaki değişiklikleri, örneğin disk yüksekliğinde azalma ve omurgadaki boşluğu daraltan kemik çıkıntılarının gelişimini gösterebilir.
• MRI: Manyetik rezonans görüntüleme (MRI), omurganın enine kesit görüntülerini oluşturmak için radyo dalgaları ve güçlü bir mıknatıs kullanır. MRI görüntüleri sinirlerin, disklerin, omuriliğin ve herhangi bir tümörün varlığının ayrıntılı görüntülerini sağlar.
• BT veya BT miyelogramı: Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması, omurganın enine kesit görüntülerini oluşturan X ışınlarının bir kombinasyonudur. Bir BT miyelogramı, omuriliği ve sinirleri daha net görmek için bir kontrast boya ekler.

 

 

Kanal Darlığı Tedavisi Nelerdir?

 

Kanal darlığı tedavilerinin seçimi, semptomlarınıza, neyin neden olduğuna, sorunun konumuna ve semptomlarınızın ciddiyetine bağlıdır. Belirtileriniz hafifse, hafif ilaçlar önerilebilir. Bunlar işe yaramazsa ve semptomlar kötüleşirse fizik tedavi uygulanır ve eğer buna rağmen semptomlarda gelişme olmazsa en son çare ameliyat önerebilir.

 

 

 

Ameliyatsız tedaviler şunları içerir:

 

Oral ilaçlar: İbuprofen (Advil®, Motrin®), naproksen (Aleve®), aspirin veya asetaminofen (Tylenol®) gibi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) iltihabı hafifletmeye ve kanal darlığından kaynaklanan ağrıyı gidermeye yardımcı olabilir. Bu tarz ilaçları kesinlikle doktor kontrolünde almanız gerekir. Çünkü bazı mide problemlerinde bu ilaçlar yan etki gösterebilmektedir.

 

Steroid enjeksiyonları: Omurgada sinir köklerinin sıkıştığı veya aşınmış kemik bölgelerinin birbirine sürtündüğü yerin yakınına kortikosteroid enjekte etmek iltihabı, ağrıyı ve tahrişi azaltmaya yardımcı olabilir. Bununla birlikte, kortikosteroidler zamanla kemikleri ve yakındaki dokuları zayıflatabileceğinden, genellikle yalnızca sınırlı sayıda enjeksiyon yapılır. Bu uygulama sonrası omurganız kırılgan bir hale gelebileceği için mutlaka fizik tedavi ile bölgenin güçlendirilmesi gerekir. Bu nedenle kanal darlığı probleminde ilk etapta yapılması düşünülmez.

 

Dekompresyon prosedürü: Bu uygulama özellikle omurganın arkasındaki belirli bir bağın (ligamentum flavum) kalınlaşmasının neden olduğu kanal darlığı tedavisini sağlar. Küçük bir kesi ile yapılır ve genel anestezi ve dikiş gerektirmez. Prosedür, bir röntgen ve prosedür sırasında enjekte edilen bir kontrast maddesi tarafından yönlendirilir. Cerrah, spinal kanal içinde yer açan ve sinir kökleri üzerindeki baskıyı azaltan kalınlaşmış bağın bir bölümünü çıkarmak için özel aletler kullanır. Bu prosedürün avantajlarından bazıları, omurganın kemik mimarisinin bozulmadan bırakılması ve omurganın mekaniğinde çok az bozulma olması, böylece insanların hızlı bir şekilde iyileşmesidir.

İnsanlar genellikle işlemden birkaç saat sonra evlerine giderler ve hemen ardından yürüyüşe ve/veya fizik tedaviye başlarlar. İşlem öncesi ile karşılaştırıldığında, daha uzun süre yürüyebilecek ve ayakta durabilecek ve daha az uyuşukluk, karıncalanma ve kas güçsüzlüğü yaşayacaksınız. Bu nedenle bu uygulama sonrasında mutlaka fizik tedavi almanız gerekir.

 

Kanal Darlığına Yönelik Fizik Tedavi

 

Omurgadaki kanal belli hareketlerle genişler, belli hareketlerde daralır. Bu nedenle fizik tedavide omurga kanalını genişletecek olan hareket ve egzersizler yaptırılması gerekir. bu sayede egzersiz esnasında kanal genişleyeceği için, sinirler üzerindeki baskı ortadan kalkacak ve şikayetleriniz azalacaktır. Bu egzersizler büyük oranda fleksiyon, yani öne doğru bükülme hareketlerini içerir. Geriye doğru esneme ve itme hareketleri kanal darlığını arttıracağı için bu hareketlerden kaçınmak gerekir. Egzersizler büyük oranda mobilite temelli olmalıdır. Kuvvetlendirme tipi egzersizler ikinci plandadır.

 

Bunun yanı sıra kendi kendinize yapmanıza imkan olmayan hareketleri fizyoterapist, manuel terapi uygulamaları ile yaptıracaktır. Böylece omurga kanalınnda elde edilebilecek en büyük genişliğe ulaşacaktır. Burada fleksiyon yönünde yapılan manuel terapiler en etkili tekniklerdir. Hastanın semptomuna göre lateral fleksiyon ve rotasyonel uygulamalar yapılabilir. Manuel terapi ile kazanılan kanal genişliğini kalıcı hale getirmek için mutlaka düzenli egzersiz yapmak gerekir. Bu egzersizler terapötik egzersizlerdir ve fizyoterapistiniz tarafından size gösterilir. Bu egzersizleri ihmal etmeniz durumunda manuel terapi ile elde edilen kazanım, tekrar eski haline dönecektir.

 

Kanal darlığı şikayetlerinizi ve semptomlarınızı azaltacak bir diğer fizik tedavi metodu ise sinir kaydırma manevralarıdır. Omurga kanalı içerisinde bulunan sinirler çeşitli manevralarla hareket ettirilebilir. Bu manevralar sayesinde sinirler sıkıştıkları bölgeden kurtulup, kanal içerisinde daha geniş alanlara kayabilir. Bu uygulama sonrasında sinirleri sürekli olarak hareketli tutmaya yönelik nöromobilzasyon temelli egzersizler yaptırılır. Böylece kanal içerisinde hareket eden sinirler, sıkışmaya daha az maruz kalacak ve bu sıkışma nedeniyle oluşan şikayetler ortadan kalkacaktır.

 

Kanal Darlığından Kurtulmak İçin Tıklayın ve Bizimle İletişime Geçin

Adres tarifi için tıklayın.