Boyun Ağrısı
Boyun ağrısı, başın arka kısmında ense bölümünden sırt ortasına kadar olan bölgede oluşan ağrı tipidir. Bazı durumlarda boyun bölgesinde olan bir problem boyun bölgesini geçip başa doğru ve hatta göz çevresine kadar yayılabilen baş ağrısı şeklinde bir ağrı karakteri oluşturabilir. Bazı durumlarda da omuza ve kola doğru yayılabilen bir ağrı karakteri oluşturabilir.
Boyun bölgesi omurganın en hareketli bölgesidir. Bel ve sırta oranla çok daha geniş hareket alanı olduğu için ağrıların kaynağı da bel ve sırt ağrılarına göre daha fazla faktör etki edebilmektedir.
İçindekiler
Boyun Ağrısı Tipleri
Sinir Sıkışması
Boyundaki omurlardan kola ve sırta doğru giden sinirler mevcuttur. Bu sinirler önce omur diskleri arasından, ardından da kaslar arasından geçerek ilgili bölgeye doğru uzanırlar. Bu yol üstünde sinir üzerinde gerçekleşecek bir sıkışma, sinir sıkışmasına neden olabilir. Boyun bölgesindeki bir sinir sıkışması sonrası yaşanan ağrı karakteri şu şekilde belirti gösterir.
- Boyunun belli hareketlerinde kola omuza veya parmak uçlarına doğru yayılan uyuşma hissi
- Boynu geriye doğru attığında, yani yukarı bakma hareketinde uyuşma, karıncalanma ve ağrı şikayetlerinin artması
- Gün içinde ara ara gidip gelen ağrılar
- Kolda ve boyun bölgesinde güçsüzlük hissi, başın ağır hissedilmesi
- Kol, dirsek, el veya parmaklarda hissizlik
Boyun Fıtığı
Boyun fıtığı, boyun bölgesinde bulunan disklerin omurga kanalıan doğru taşması sonucu oluşur. Boyun fıtığı iki farklı ağrıya yol açabilir. Fıtık kaynaklı yaralanma sonrası ağrı veya fıtığın sinire bası yapması sonrası sinir sıkışma ağrısı. Sinir sıkışma tipi ağrıyı yukarıda anlattığımız için, burada boyun fıtığı ağrısından bahsedeceğiz.
Sanılanın aksine boyun fıtığı nadiren ağrı yapar. Çoğu zaman boyun fıtığı ağrısız bir durum olarak devam eder. Hatta son dönemde yapılan bilimsel çalışmalar boyun fıtığı oluşumunun normal olduğunu göstermiştir. 2010 yılında Tokyo Üniversitesinde yapılan bir çalışmada sağlıklı insanların %61’inde boyun fıtığı olduğu ancak hiçbir şikayetlerinin olmadığını göstermiştir. (Disc degeneration of cervical spine on MRI in patients with lumbar disc herniation: comparison study with asymptomatic volunteers)
Boyun fıtığı çoğu zaman normal bireylerde de görüldüğü için başka bir sebepten dolayı MR çektiren bireyler, MR’da boyun fıtığını görerek ağrının boyun fıtığından kaynaklandığını düşünmektedirler. Bu da problemin doğru yorumlanmamasına ve hatalı tedaviler alınmasına neden olur. Tedavi almasına rağmen boyun ağrısı geçmeyen bireylerdeki temel problem, MR’da görülen boyun fıtığını ağrı kaynağı olarak zannetmekten kaynaklanmaktadır. Boyun fıtığı sinire bası yapmadığı sürece boyun bölgesinde ağrı yapma olasılığı çok düşüktür. Boyun fıtığı kaynaklı ağrı durumunda görülen semptomlar ise şunlardır.
- Yukarı doğru bakma hareketinde boyunda şiddetli ağrı
- Boyunun her yöne hareketinde ağrı
- Tutukluk ve boynu hareket ettirmeme isteği
Kas Spazmı
Boyun bölgesindeki kaslar vücuttaki kaslarla kıyaslandığında en çok reseptör barındıran kaslardır. Bu durum beynin boyun bölgesi kaslarından, diğer kaslara göre çok daha fazla bilgi almasını sağlar. Bu durumun sebebi ise, boyun bölgesinin kafayı taşımasıdır. Kafayı taşıdığı için ve kafanın statik duruşu hayati bir öneme sahip olduğu için bu bölgedeki kaslardaki hassasiyet çok yüksektir. O kadar ki, beyin boynun herhangi bir yöne doğru 0.4 derecelik hareketini bile algılayabilir.
Bu durum bu bölgede gerçekleşecek en ufak bir kas spazmının çok hızlı bir şekilde algılanmasına yol açar ve boyun hareketlerinin çok hızlı bir şekilde kısıtlanmasına neden olur.
Kas Spazmı Nedir?
Eklemler hareketin açığa çıktığı yapılardır. Hareketler ise kasların kasılması ve eklemlerin bu hareket doğrultusunda kayması sonucu oluşur. Zihinde canlanması içi şöyle benzetebiliriz. Kapıların hareket etmesini menteşeler sağlar. Kapıyı ileri-geri hareket ettiren ise bizim ellerimizdir. Eklemleri menteşe, ellerimizi de kaslar gibi düşünebiliriz. Menteşeler hareket edemezse, kapı hareket etmez. Elimizle güç uygulamazsak kapı hareket etmez.
Kas spazmı, vücudun herhangi bir ekleminde hareketi kısıtlamak için beynin, kasları harekete izin vermeyecek şiddette kasması sonucu oluşan ağrılı bir durumdur. Bu durumda kaslarda sertlik hissedilebilir. Kapı ve menteşe örneği üzerinden gidersek, kapı aralığında bir kedinin olduğunu ve kapının kapanması durumunda kedinin zarar göreceğini düşünelim. Elimiz kapının tam kapanmasını engeller. Hatta birisi kapıyı kapatmaya çalışırsa da elimiz şiddetli bir şekilde direnç göstererek kapının kapanmasına karşı direnç uygular.
İşte kas spazmı aynı bu şekilde çalışır. Eğer beyin, eklemin bazı hareketleri yapmasını istemezse, o bölgede kas spazmı oluşturur. Hareketi gerçekleşmetirmeye çalışmamız durumunda spazm artar ve kasılma şiddeti ile birlikte ağrı artar.
Bu durumda tedavi edilmesi gereken şey kas değildir! Kasa yapılacak masaj, elektroterapi, sıcak uygulamalar ancak belirli miktarda rahatlama sağlar. Kasa yapılacak şiddetli uygulamalar(Örneğin, iğne, derin masaj, germe vb) ise tam tersi etki yaratacak kasın daha da kasılmasına yol açar. Çünkü problemin kaynağı kas değil, beynin engellemeye çalıştığı eklem hareketidir. Harekette probleme yol açan nedenler tespit edilip buna göre uygulamalar yapılması gerekir.
Ekleme yönelik yapılacak manuel terapi uygulamaları tıpkı kapı menteşesini yağlamak veya kapı aralığında bulunan tehlike arzeden nesleri kaldırmak gibi bir işlev gördüğü için, bu uygulamalar sonrasında kas spazmı oldukça azalır.
Stres
Stres insan vücudu için normal ve hatta gerekli bir uyarandır. Stres vücudun ayakta ve çalışır halde kalmasını sağlar. Örneğin yemek yeme ihtiyacı da bir strestir! Bu stres bizi yemek aramaya sevkeder ve karnımızı doyurmamızı sağlar.
Stresin probleme dönüşmesi ise, karşılaşılan durumun çözümünü bulamayacağımız düşüncesi ile başlar. Yaşanan stres ile başa çıkılamadığı durumda vücutta bazı reaksiyonlar gözlemlenir. Bu reaksiyonlardan biri kaslarda oluşan gerginliktir! Bunu daha iyi anlamak için normal yolda yürüme ve karlı yolda yürüme arasındaki farkı kullanabiliriz.
Normal yolda yürürken adımlarımızı düşünmeyiz ve hareketimiz gayet akışkandır. Beynimiz hangi adımı atacağımızı, nereye basmamız gerektiği ile ilgilenmez, yürüme fonksiyonunu otomatik olarak gerçekleştirir. Hatta bu esnada beynimiz farklı işlere odaklanabilir, mesela telefonla konuşabiliriz.
Karlı yolda yürümek ise bize bir stres yükler. Düşmemek ve zarar görmemek için beyin her adımı hesaplama çabası içine girer ve yaşadığı stres artar. Bu durumda da kaslarımızı iyice gerer. Böylece düşmemek veya kayma durumunda kontrolü hemen ele alabilmek için bütün hareket sistemini hazır halde tutar. Bu durumda en büyük hassasiyete sahip olan kaslarımız bu durumdan en çok etkilenir! O da boyun kaslarımızdır.
Stres ile karşılaşıldığında kaslarda oluşan gerginlikler boyun çevresinde ağrıya yol açar. Bu durumda yapılması gereken şeyler ise stres yönetimi ve manuel terapi uygulamasıdır. Boyun bölgesine yapılacak uygun manuel terapi teknikleri beynin bu bölgedeki kasları gevşetmesini sağlar. Böylece problemin sonucu çözülür. Hastalara da ağrı ve stres ilişkisi anlatılmalıdır. Böylece günlük yaşamında çeşitli nedenlerden dolayı strese giren beynin, boyun ağrısı ile ikinci bir stres yükü altına girmemeleri sağlanmalıdır.
Boyun Ağrısı Nasıl Geçer?
Boyun ağrısının geçmesi için öncelikle sorunun kaynağı tespit edilmelidir. Sorunun kaynağı sinir sıkışması ise, sinir kaydırma egzersizleri ve buna yönelik manuel terapi teknikleri problemi çözecektir. Sinir sıkışması durumunda beyin, bölgedeki kaslarda spazm meydana getireceği için hem sinire hem de spazma yönelik manuel terapi uygulamalarının uygulanması şarttır.
Boyun fıtığına bağlı ağrılarda erken dönemde anti enflamatuar ilaçların kullanılması, bölgedeki ağrı şiddetini azaltacaktır. Daha sonra boyun bölgesinde oluşabilecek stabilizasyon kaybına yönelik, kuvvetlendirme egzersizleri ile tedavinin desteklenmesi gerekir.
Stres ve kas spazmı durumunda yine manuel terapi teknikleri tedavinin anahtarıdır. Daha sonra yapılacak egzersizlerle bu bölgenin dayanıklılığı arttırılarak, oluşabilecek problemlerin tekrarlanması engellenir. Egzersizler öncesinde mutlaka ağrının azaltılması ve boynun egzersize hazır hale getirilmesi gerekir!
Boyun Ağrısı Neden Olur?
Boyun ağrısının bir çok nedeni olabilir. Boyun fıtığı, kas spazmı, sinir sıkışmaları, stres, iş hayatındaki çalışma düzeni ve hareketsizlik boyun bölgesinde ağrıya yol açabilir. Geçirilmiş trafik kazası hikayesi olan bireylerde boyun ağrısı şikayetlerinin daha sık olduğu görülmüştür.
BOYUN AĞRISI HAKKINDA SIKÇA SORULAN SORULAR
Boyun Fıtığı Baş Ağrısı Yapar Mı?
- Evet boyun fıtığı eğer üst omurlarda oluşursa buna reaksiyon olarak baş çevresinde ağrı görülebilir. Çünkü üst boyun omurları arasından geçen sinirler, baş çevresine doğru uzanır. Bu sinirler üzerine bası yapacak bir problem veya bu sinirlere komşuluk eden fıtık sebebiyle oluşan enflamatuar kimyasalların sinire geçmesi sonucu baş çevresine yayılan ağrı hissedilebilir. Beyin sanki baş çevresinde enflamasyon var gibi algılayarak ağrıyı bu bölgede hissedebilir.
Boyun Fıtığı Ağrısı Nerelere Vurur?
- Boyun fıtığının hangi seviyede olduğuna bağlı olarak bası yaptığı sinire göre yansıyan ağrı oluşabilir. Sağda hangi seviyedeki sinirin hangi bölgeden sorumlu olduğunu gösteren bir harita mevcut. Örneğin C8 seviyesindeki bir fıtık, yüzük ve serçe parmağa doğru kolun dış hattında bir ağrı, karıncalanma veya uyuşmaya yol açabilir.
Boyun Ağrısı İçin Hangi Doktora Gidilir? Boyun Ağrısı İçin Hangi Bölüme Gidilir?
- Boyun ağrısı için ortopedi, beyin cerrahisi, fizik tedavi veya fizyoterapiste gidilebilir.
Boyun Fıtığı Sırt Ağrısı Yapar mı?
- Evet boyun fıtığı eğer sırt bölgesine ulaşan bir sinir üzerinde baskı yapıyorsa, ağrı sırtta hissedilebilir.